Temat: Bliskie spotkania ze sztuką, słowem i obrazem.

Nazwa szkoły: Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Rybnie
Autor: Agata Marciniak
Przedmiot: język polski
Rodzaj innowacji: organizacyjno – metodyczna
Data wprowadzenia: 02.11.2015r. Data zakończenia: 31.05.2018r.

1. Celowość wprowadzenia innowacji

Teatr

Dziennikarstwo w sieci

Film

Film to rodzaj sztuki, z którą uczniowie mają styczność niemal od urodzenia. Codziennie oglądają filmy i seriale. Podejmują własne próby kręcenia filmów przy pomocy telefonów komórkowych. Prowadząc w szkole zajęcia artystyczne zauważyłam, że istnieje konieczność rozwijania zainteresowań filmowych. Obecnie uczniowie dysponują sprzętem, który umożliwia im odbiór i nakręcenie filmu. Samodzielnie podejmują takie próby, często nie mając przygotowania merytorycznego. Ich wiedza ogranicza się tylko do kina popularnego. Młodzież nie zna historii kina ani klasyki filmowej, nie potrafi wymienić produkcji współczesnych, nie zna języka filmu i etapów jego powstawania. Istnieje więc potrzeba usystematyzowania wiedzy o filmie, odczytywania intencji reżysera, analizy motywów działań bohaterów. Ważna jest też umiejętność nakręcenia filmu, od opracowania scenariusza i scenopisu, po montaż i udźwiękowienie. Chciałabym, aby dzięki poszerzeniu wiedzy o filmie, moi uczniowie stali się odpowiedzialnymi i świadomymi znawcami kultury obrazu i reżyserami – amatorami, gotowymi stawić czoła trudnym zadaniom twórcy filmu.Obserwacje, rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami oraz odbyte szkolenia stały się inspiracją do napisania tej innowacji pedagogicznej. Doświadczenie zawodowe utwierdziło mnie w przekonaniu o konieczności funkcjonowania takiej klasy w naszej szkole.

2. Założenia ogólne

• Innowacją zostaną objęci uczniowie klasy pierwszej, którzy w trzyletnim cyklu będą systematyzować i poszerzać wiedzę z zakresu teatru, dziennikarstwa i filmu.

• Czas realizacji: 01.10.2015- 33.05.2018r.

• Treści programowe zawarte w innowacji będą realizowane w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.

• Przewiduje się cotygodniowe spotkania pozalekcyjne w wymiarze 1 godziny lekcyjnej.

• Dodatkowo na każdym poziomie nauczania przewiduje się zajęcia rozwijające zainteresowania informatyczne i językowe .

• Realizacja tych zadań przewidziana jest na trzech poziomach edukacyjnych:

klasa I – edukacja teatralna

klasa II – edukacja dziennikarska

klasa III – edukacja filmowa

3. Cele programu

Cel główny:

• kształtowanie i doskonalenie umiejętności sprawnego poruszania się w świecie kultury, mass mediów i technologii informacyjnej;

• świadomego i odpowiedzialnego odbioru żywego słowa i obrazu; rozwijanie umiejętności społecznych ucznia.

Cele szczegółowe:

• rozwijanie zainteresowań uczniów oraz ich indywidualnych zdolności;

• rozwijanie osobowości ucznia;

• rozbudzanie potrzeb kulturalnych uczniów;

• uczenie odpowiedzialności, rzetelności, dyscypliny, punktualności;

• kształtowanie aktywnych, twórczych postaw;

• rozwijanie pozytywnych cech charakteru;

• przygotowywanie do udziału w konkursach;

• propagowanie poprawnej polszczyzny;

• wyposażanie uczniów w ogólną wiedzę na temat historii teatru i filmu; etapów ich rozwoju, znanych dramaturgów, reżyserów, współczesnych tendencji, warsztatu pracy aktora teatralnego i filmowego;

• poznanie różnorodnych technik i form teatralnych;

• przybliżenie młodzieży wartości tkwiących w literaturze dramatycznej i filmie;

• nabycie umiejętności pracy w zespole, współtworzenia dzieła scenicznego i filmowego;

• zapoznanie z formami dziennikarskimi, warsztatem pracy dziennikarza;

• opanowanie umiejętności redagowania różnego rodzaju tekstów publicystycznych;

• doskonalenie poprawności językowej, ortograficznej i interpunkcyjnej;

• kształtowanie umiejętności wykorzystania programów komputerowych do redagowania tekstów, montażu filmu;

• posługiwanie się nowoczesnymi środkami technicznymi: komputerem (Internetem), aparatem cyfrowym, kamerą cyfrową, dyktafonem;

• kształcenie umiejętności świadomego i bezpiecznego korzystania z mediów;

• ukazanie potrzeby korzystania z różnych źródeł, tekstów kultury.

4. Metody i formy pracy

Podczas zajęć uczniowie będą pracowali indywidualnie, grupowo oraz zbiorowo w zależności od realizowanych zagadnień z wykorzystaniem różnych metod, w tym szczególnie metod i technik aktywizujących /tj. burza mózgów, mapa pojęciowa, dyskusja, drzewko decyzyjne, metaplan, metoda projektów, drama; techniki teatralne: inscenizacja, pantomima, improwizacja/, metod ćwiczeniowych; metod podających /mini wykład, pogadanka, prelekcja/. Inne formy pracy to spotkania z ciekawymi ludźmi, np. redaktorami lokalnych gazet, aktorami, wyjazd na przedstawienie teatralne, wyjazd do redakcji gazety, wyjazd do telewizji.

5. Oczekiwane efekty

• przygotowany do tworzenia i odbioru dzieła scenicznego i filmowego;
• potrafił pracować w grupie;
• aktywnie uczestniczył w życiu szkoły i środowiska; promował szkołę;
• pogłębiał i systematyzował wiedzę z dziedziny teatru, filmu i form dziennikarskich;
• wykorzystywał w praktycznym działaniu zdobytą wiedzę i umiejętności;
• doskonalił dykcję, intonację, modulację i interpretację głosową;
• znał i rozumiał pojęcia dotyczące budowy teatru, różnych form i technik teatralnych, warsztatu pracy aktora;
• posługiwał się terminologią teatralną i filmową;
• stosował w praktyce umiejętności i wiedzę z zakresu teatru – podczas tworzenia inscenizacji (scenografia, kostiumy, rekwizyty);
• potrafił wejść w różne role i stworzyć kreację postaci;
• umiał stosować formy dziennikarskie z zachowaniem poprawności językowej;
• szukał ciekawych tematów w środowisku;
• planował pracę redakcyjną;
• świadomie korzystał z różnych źródeł informacji;
• potrafił wskazać podstawowe cechy gatunków filmowych analizować dzieło filmowe;
• posiadał wiedzę związaną z produkcją oraz budową dzieła filmowego;
• umiał zaplanować pracę nad filmem, jego montażem;
• dostrzegał związek obrazu filmowego ze światem wartości;
• potrafił dokonać samooceny - spojrzeć krytyczne na dokonania własne i innych.

6. Tematyka prowadzonych zajęć

Tematy zajęć zostały opracowane w oparciu o podstawę programową i mają charakter otwarty. Nauczyciel w zależności od potrzeb, zainteresowania i możliwości uczniów poszerza je lub modyfikuje.

Klasa I - edukacja teatralna. 
Tematyka realizowanych zajęć w klasie I uwzględnia omówienie II cz. „Dziadów” Adama Mickiewicza zgodnie z programem nauczania języka polskiego w gimnazjum, poszerzenie wiedzy z zakresu teatru, jak również praktyczne doskonalenie teatralnych umiejętności. Przewiduję również przeprowadzenie warsztatów teatralnych wspólnie z kołem teatralnym z zaprzyjaźnionego gimnazjum oraz wyjazd do teatru na sztukę, zwiedzanie teatru, spotkania z aktorami. Efektem rocznej pracy będzie przygotowanie gazetki przedstawiającej roczne działania uczniów.

Tematyka zajęć:

• Czym jest teatr? Gromadzimy pojęcia związane z teatrem.
• Teatry w Polsce- zapoznanie z różnymi typami teatrów.
• Ludzie teatru.
• Zasady zachowania w teatrze – redagujemy teatralny savoir- vivre.
• Skąd się wziął teatr? Geneza teatru starożytnego.
• „Antygona” Sofoklesa jako przykład utworu dramatycznego.
• Na czym polega warsztat pracy aktora?
• Poznajemy różne techniki teatralne.
• Teatr Szekspira. „Romeo i Julia” – przykładem dramatu renesansowego..
• Romantyczne spojrzenie na teatr. „Dziady” cz.II A. Mickiewicza – przykładem dramatu romantycznego.
• Gimnastyka buzi i języka – czyli ćwiczenia dykcyjne.
• Przygotowujemy przedstawienie – omawiamy propozycje scenariuszy.
• Czytanie tekstu z podziałem na role.
• Przygotowujemy przedstawienie – inscenizację opartą na jednym z omówionych dramatów.
• Wyjazd do teatru.
• Spotkanie z aktorami.
• Zwiedzanie teatru.

Klasa II – edukacja dziennikarska

Tematyka realizowanych zajęć w klasie II uwzględnia doskonalenie umiejętności redagowania dłuższych form wypowiedzi pisemnych zgodnie z podstawa programową oraz zapoznanie z nowymi formami, np. felietonem czy esejem. Uczniowie zapoznają się z historią mediów, podejmą próby napisania własnych artykułów, będą doskonalić umiejętność korzystania z komputera. Większość zajęć będzie realizowana w pracowni komputerowej. W ramach zajęć przewiduję spotkania z dziennikarzami oraz wyjazd do redakcji radia lub telewizji. Między zajęciami uczniowie samodzielnie będą gromadzić materiały niezbędne do opracowywania artykułów prasowych. Efektem pracy będzie umieszczenie artykułów, komentarzy, refleksji młodzieży na stronie internetowej naszej szkoły – gazetka internetowa (aktualizowanej na bieżąco w ciągu roku szkolnego) i publikowanie w lokalnej prasie. Podsumowaniem będzie wydrukowanie prac i zebranie ich w formie gazetki klasowej, która zostanie przekazana rodzicom na zebraniu podsumowującym pracę młodzieży z zakresie rozwijania edukacji dziennikarskiej.

Tematyka zajęć:

• Historia mediów – czyli jak to się wszystko zaczęło.
• Internet – medium bez którego nie można się dziś obejść.
• Gazetka internetowa – jak ją redagować?
• Komputer – narzędziem pracy dziennikarza.
• Przegląd prasy – zapoznanie z różnymi formami dziennikarskimi.
• Na czym polega praca dziennikarza?
• O komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
• Zapoznanie z gatunkami informacyjnymi.
• O czym musimy pamiętać redagując notatkę prasową i artykuł informacyjny?
• Jak skonstruować newsa?
• Adiustacja czyli redagowanie tekstu.
• Doskonalenie umiejętność redagowania tekstów informacyjno – publicystycznych: /wywiad sprawozdanie, recenzja, reportaż/felieton, esej

Klasa III – edukacja filmowa

Tematyka realizowanych zajęć w klasie III zakłada uporządkowanie i pogłębienie wiedzy o filmie. Uczniowie zapoznają się z historią filmu, poszerzą wiedzę na temat gatunków filmowych, miejsc i wydarzeń kulturalnych, osób związanych z filmem, będą mieli możliwość praktycznego sprawdzenia swojej wiedzy poprzez nakręcenie filmu.Film będzie dotyczyć wydarzeń klasowych szkolnych lub środowiskowych, bezpośrednio związanych z uczniami klasy. Efektem rocznej pracy będzie zaprezentowanie filmu rodzicom bądź radzie pedagogicznej.

Tematyka zajęć:

• Początki filmu.
• Co nieco o żywym obrazie- czyli pojęcia związane z filmem.
• Filmoznawstwo – dziedzina nauki o filmie.
• Film i jego twórcy.
• Zawody związane z filmem.
• Zapoznanie z różnorodnymi gatunkami filmowymi.
• Filmy biograficzny i dokumentalny.
• Filmowe adaptacje literatury.
• Kino artystyczne.
• Wydarzenia kulturalne związane z filmem.
• Światowe centra kinematografii.
• Najlepiej opłacany zawód świata – aktor.
• Reżyser, którego cenię.
• Film a gry komputerowe.
• Etapy pracy nad filmem.
• Przygotowanie filmu z życia klasy.
• Wyjazdy do kina.

7. Ewaluacja innowacji

Ewaluacja innowacji będzie realizowana w formie ankiet. Celem ewaluacji będzie uzyskanie informacji na temat oczekiwań uczniów, następnie ich realizacji i efektów w rozwoju zainteresowań teatralnych, filmowych i dziennikarskich młodzieży. Ankietowani będą uczniowie klasy, a wyniki w formie sprawozdania zostaną przedstawione dyrekcji szkoły oraz rodzicom po każdym etapie edukacji. Ankiety pozwolą na porównanie zamierzonych celów z osiągniętymi rezultatami, wyciągnięcie wniosków do dalszej pracy i zaplanowanie w przyszłości działań z uwzględnieniem uwag i spostrzeżeń ankietowanych.

8. Bibliografia

• Bociek J., Bliżej sztuki, słowa, obrazu – spotkania teatralno – dziennikarsko – filmowe, www. Gim-1.koronowo.com.pl
• Bortnowski S, Warsztaty dziennikarskie, Warszawa 1999.
• Ciborowska-Lipko B., Program klasy teatralno-dziennikarskiej dla szkoły podstawowej i gimnazjum, Kielce 2000.
• Dyduchowa A, Metody kształcenia sprawności językowej uczniów, Kraków 1988.
• Dziedzic A, Drama na lekcjach języka polskiego, Warszawa 1992.
• Dzieło filmowe teoria i praktyka, red. J. Trzynadlowski, Wrocław 1989.
• Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków 2000.
• B. Garicki, Metodyka redagowania gazety, Kraków 1978.
• Helman A, Co to jest kino? Kraków 1992.
• Kino - gest - ciało - ruch. Film w perspektywie systemów komunikowania niewerbalnego, red. Andrzeja Gwoździa, Wrocław 1990.
• Lis T, Skowroński K, Ziomecki M, ABC dziennikarstwa, Warszawa 2002.
• Maksymiak A, Teatr w szkole, Wrocław 1992.
• Pankowska K, Drama – zabawa – myślenie, Warszawa 1990.
• Słownik filmowy, oprac. Ryszard Koniczek, Warszawa 1995.
• Słownik pojęć filmowych, red. Alicja Helman, Wrocław 1991.